Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları (“GSYO”) girişim sermayesi yatırımları amacıyla kurulmuş ortaklıklardır. Girişim şirketlerini, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan şirketler olarak tanıyabiliriz. GSYO’lar girişim sermayesi yatırımlarına portföy değerlerinin en az % 50’si oranında yatırım yapmak zorundadırlar. Sadece anonim ve limited şirketlere yatırım yapabilir. Ancak yatırım tarihi itibari ile limited şirket olan girişim şirketlerinin bir yıl içerisinde anonim şirkete dönüşmesi zorunludur.
Temel Özellikler:
GSYO’lar ile ilgili temel noktaları özetle aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Startup veya fikir aşamasındaki (çekirdek sermaye) şirketlere yatırım yaparlar. Genellikle ortak olunan şirkette azınlık hissedar olurlar.
- Startuplara – Girişim şirketlerine geri ödemesiz ve faizsiz bir finansman kaynağı sağlarlar.
- Sağlanan finansmana ek olarak, girişim şirketine profesyonel yöneticilerle ürün ve hizmet geliştirme konularında ve stratejik kararlarda da destek olurlar.
- Yatırımın karşılığının genelde beş ila yedi yıl içerisinde alınması beklenir.
GSYO’lar, kurumsal yatırımcı oldukları gibi aynı zamanda sa sermaye piyasasının bir kurumu sayılırlar, dolayısıyla sermaye piyasası mevzuatına uymakla yükümlüdürler.
Girişim sermayesi yatırımı aşağıda belirtilen iki şekilde yapılabilir:
- Doğrudan veya dolaylı olarak girişim şirketlerine ortak olunması (dolaylı yatırım özel amaçlı şirketler veya girişim sermayesi fonları aracılığıyla yapılabilir)
- Girişim şirketlerinin borçlanma araçlarının satın alınması
Faaliyetler:
GSYO’lar girişim sermayesi yatırımları dışında aşağıdaki faaliyetlerde de bulunabilirler:
- Girişim şirketlerinin yönetimine katılmak,
- Girişim şirketlerine danışmanlık hizmeti vermek,
- İkinci el piyasalarda işlem gören sermaye piyasası araçları ile para piyasası araçlarına yatırım yapmak,
- Türkiye’deki girişim sermayesi faaliyetlerine yönelik olarak danışmanlık hizmeti vermek üzere yurtiçinde ve yurtdışında kurulu danışmanlık şirketlerine ortak olmak,
- Yurtiçinde kurulu portföy yönetim şirketleri ile yurtdışında kurulmakla birlikte faaliyet kapsamı sadece yurtiçinde kurulu girişim şirketleri olan portföy yönetim şirketlerine ortak olmak,
- Belirli şartları sağlayarak girişim sermayesi portföyüne yönelik portföy yöneticiliği hizmeti vermek,
- İMKB Gelişen İşletmeler Piyasasında piyasa danışmanlığı hizmeti vermek.
Vergi Avantajları:
GSYO’ların kazançları kurumlar vergisinden istisnadır. Kurumlar vergisi Kanunu uyarınca GSYO kazançlarından, dağıtılsın veya dağıtılmasın %15 oranında vergi kesintisi yapılır. 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bu kazançlar üzerinden yapılacak olan (bu kazançlar dağıtılsın dağıtılmasın ) stopajın oranı da %0 olarak belirlenmiştir.