Fransa, Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden biri olarak yabancı yatırımcılar için cazip bir pazar sunmaktadır. Gelişmiş altyapısı, Avrupa Birliği içindeki stratejik konumu, nitelikli iş gücü ve devlet teşvikleri sayesinde Fransa’da şirket kurmak, hem Avrupa iç pazarına hem de uluslararası ticarete açılmak isteyen girişimciler için önemli bir fırsattır.
Bu rehberde, özellikle yabancı yatırımcıların en çok tercih ettiği SAS (Société par Actions Simplifiée – Basit Anonim Şirket) yapısı başta olmak üzere Fransa’da şirket kuruluş sürecinin adımlarını, dikkat edilmesi gereken hususları ve süreçte karşılaşılabilecek özel durumları bulabilirsiniz.
Fransa’daki Başlıca Şirket Türleri
Fransa’da şirket kurarken öncelikle yatırımcının faaliyet alanı, ortak sayısı ve yatırım planı dikkate alınarak uygun şirket türünün seçilmesi gerekir. Sermaye şirketi olarak en çok tercih edilen yapılar şunlardır:
- SAS (Société par Actions Simplifiée – Basit Anonim Şirket): Esnek organizasyon yapısı, kolay yönetim modeli ve geniş sözleşme serbestisi ile öne çıkar. Hem küçük ölçekli girişimler hem de büyük ölçekli yatırımlar için uygundur.
- SASU (Société par Actions Simplifiée Unipersonnelle): Tek ortaklı SAS modelidir. Tek kişi tarafından kurulabilir ve yönetilebilir. Yabancı yatırımcılar için en pratik çözümlerden biridir.
- SARL (Société à Responsabilité Limitée – Limited Şirket): Daha çok küçük ve orta ölçekli işletmeler için tercih edilir. Ortak sayısı sınırlıdır.
- SA (Société Anonyme – Anonim Şirket): Büyük ölçekli ve halka açık şirketler için kullanılan klasik anonim şirket modelidir. Daha sıkı yasal düzenlemelere tabidir.
SAS ve SASU yabancı yatırımcılar açısından da en çok tercih edilen yapılardır. Bunun başlıca nedenleri ise şu şekildedir:
- Esnek sözleşme yapısı: Ana sözleşmede ortakların hak ve yükümlülükleri, yönetim organlarının yetkileri serbestçe düzenlenebilir.
- Kolay yönetim: Tek bir başkan (Président) atanması yeterlidir. Yönetim kurulu oluşturma zorunluluğu yoktur.
- Yabancı yatırımcılara uygunluk: Ortakların veya yöneticilerin Fransız vatandaşı olması gerekmez.
- Yatırımcı dostu yapı: Ortakların sorumluluğu yalnızca koydukları sermaye ile sınırlıdır.
Yabancı Yatırımcılar İçin Avantajlar
Fransa’da şirket kurmak isteyen yabancı girişimcilerin önünde hukuki engel bulunmamaktadır. Yabancı bir gerçek kişi ya da tüzel kişi, hem şirketin kurucusu hem de yöneticisi olabilir. Ayrıca:
- Yerleşik olma zorunluluğu yoktur. Yabancı ortak veya yöneticilerin Fransa’da ikamet etmesi şart değildir.
- Avrupa Birliği iç pazarına erişim sağlanır. Fransa’da kurulan bir şirket, tüm AB ülkeleriyle serbest ticaret imkânı elde eder.
- Vergi avantajları ve teşvikler vardır. Yatırımın niteliğine göre devlet desteği, Ar-Ge teşvikleri ve bölgesel hibelerden yararlanılabilir.
- Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları sayesinde Türkiye ve Fransa arasında vergisel kolaylıklar sağlanmaktadır.
Şirket Kuruluş Süreci
Fransa’da şirket kuruluş süreci genellikle 7 ila 10 iş günü içinde tamamlanır. Başlıca adımlar şunlardır:
- Şirket türünün belirlenmesi ve ana sözleşmenin (statuts) hazırlanması: Ana sözleşmede şirketin adı, amacı, sermayesi, ortaklık yapısı ve yönetim kuralları düzenlenir.
- Şirket adresinin belirlenmesi ve kira sözleşmesinin yapılması: Şirketin resmi adresi gösterilmelidir. Bu adres bir ofis kiralanarak, sanal ofis hizmeti alınarak veya işyeri kiralama yoluyla sağlanabilir.
- Sermaye hesabının açılması ve sermayenin bloke edilmesi: Şirket sermayesi, banka nezdinde açılan hesaba yatırılır ve kuruluş aşamasında bloke edilir. Banka bloke yazısı yani “attestation de dépôt de capital” belgesini düzenler.
- Ticaret siciline tescil ve Kbis belgesinin alınması: Şirket, ilgili Ticaret Mahkemesi siciline (Greffe du Tribunal de Commerce) tescil edilir. Tescil tamamlandıktan sonra şirketin resmi kimlik belgesi niteliğinde olan K-bis alınır.
- Vergi ve sosyal güvenlik numaralarının temini: Şirket için SIRET numarası vergi dairesi tarafından oluşturulur. Şirket çalışan istihdam edecekse, sosyal güvenlik kurumuna kayıt yaptırılır.
Özel İzin ve Ruhsat Gerektiren Durumlar
Her faaliyet alanı için aynı prosedür geçerli değildir. Bazı sektörlerde ek düzenlemeler uygulanır:
- Avukatlık, muhasebe, mimarlık gibi serbest meslekler için mesleki ruhsat gerekmektedir.
- Restoran, gıda ve içecek sektöründe sağlık ve hijyen gibi ilave izinler aranır.
- Taşımacılık ve lojistik sektörlerinde özel lisanslar zorunlu olabilir.
Fransa’da şirket kuruluşu, doğru planlama ile oldukça hızlı ve pratik bir şekilde gerçekleştirilebilir. Özellikle SAS ve SASU yapıları, yabancı yatırımcılar için büyük esneklik ve güvence sağlar. Ancak her yatırımcının ihtiyaçları farklı olduğundan, şirket türünün seçimi, sözleşme hazırlanması, vergi yükümlülükleri ve sektörel izinler konusunda uzman desteği almak süreci sorunsuz tamamlamak açısından önemlidir.