by 
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“Kamu Gözetimi Kurumu”) tarafından uluslararası standartlara uyumlu olarak belirlenmiş ve 29 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlamıştır.
Sürdürülebilirlik Raporlarının yayınlanması ile Türkiye’deki şirketlerin, çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (kısaca ESG) faktörleri açısından performanslarının uluslararası yatırımcılar tarafından daha iyi değerlendirilebilmeleri ve yeşil finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Sürdürülebilirlik raporlarının getireceği şeffaflık sayesinde yatırım ve finans piyasası oyuncuları analizlerine ESG faktörlerini de dahil edebileceklerdir. Bu konuda daha fazla detay için ESG ile ilgili yazımızı da okuyabilirsiniz.
Türkiye Sürdürülebilir Raporlama Standartları
Kamu Gözetimi Kurumu’nun TSRS’nın uygulamasına ilişkin kararında, “Sürdürülebilirlik Raporu”, bir işletmenin çevresel, sosyal ve yönetişim hususlarına ilişkin olarak Türkiye Sürdürülebilirlik raporlama Standartları uyarınca hazırladığı rapor olarak tanımlanmıştır.
Kamu Gözetimi Kurumu, TSRS’nı, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Vakfı (IFRS) bünyesinde oluşturulan Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu’nun yayınladığı uluslararası standartları dayanak alarak iki ayrı başlık altında belirlemiştir:
- TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler
- TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar.
TSRS 1 Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler
İçerik:
TSRS 1, işletmenin gelecekteki finansal yeterliliğini etkilemesi makul ölçüde beklenebilecek sürdürülebilirlikle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin bilgilerin açıklamasını zorunlu hale getirmektedir. Sürdürülebilirlikle ilgili bilgilerin karşılaştırılabilir, doğrulanabilir, zamanında sunulmuş ve anlaşılabilir olması gereklidir.
TSRS 1’e uygun olarak açıklanan finansal bilgiler aşağıdaki başlıkları ele almalıdır.
- Yönetişim: Sürdürülebilirlikle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin sorumlulukların şirket organları ve kişileri arasındaki dağılımı, iş tanımları, yetkileri, denetim mekanizmaları ve şirket politikaları.
- Strateji: Sürdürülebilirlikle ilgili risk ve fırsatların iş modeli ve değer zinciri üzerindeki mevcut ve öngörülen etkileri, risk ve fırsatları yönetme stratejisi ve karar alma mekanizması üzerindeki etkileri.
- Risk yönetimi: İşletmenin genel risk profili ve genel risk yönetimi süreçleri
- Metrikler ve hedefler: İşletmenin kendi belirlediği hedeflere ve mevzuat uyarınca ulaşması gereken hedeflere yönelik ilerlemeler ve işletmenin performansını ölçmek ve izlemek için kullandığı metrikler.
Raporlama döneminde açıklanan tüm tutarlar için önceki dönemle ilgili karşılaştırmalı bilgiler de açıklanmalıdır.
Zaman:
Sürdürülebilirlikle ilgili finansal açıklamalar, ilgili finansal tablolarla aynı zamanda raporlanır ve aynı dönemi kapsar.
TSRS 2, bir işletmenin kısa, orta ve uzun vadede nakit akışlarını, finansmana erişimini veya sermaye maliyetini etkilemesi makul ölçüde beklenebilecek iklimle ilgili risklerini ve fırsatlarını açıklamasını zorunlu kılmaktadır.
TSRS 2 İklimle İlgili Açıklamalar
İçerik:
TSRS 2, işletmenin gelecekteki finansal yeterliliğini etkilemesi makul ölçüde beklenebilecek iklimle ilgili risk ve fırsatlara ilişkin bilgilerin açıklamasını zorunlu hale getirmektedir.
İklimle ilgili açıklamalar,
- iklimle ilgili risk ve fırsatları izlemek, yönetmek ve denetlemek için kullandığı yönetişim süreçleri, kontrolleri ve prosedürlere ilişkin bilgileri ve
- iklimle ilgili risk ve fırsatları yönetme stratejisine ilişkin bilgileri
içermelidir.
TSRS Uygulama Kapsamı
Kamu Gözetim Kurumu, Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararında söz konusu standartları uygulamak zorunda olan işletmeleri de belirlemiştir.
- Aşağıdaki işletmelerden
- Aktif toplamı 500 milyon Türk Lirası
- Yıllık net hasılatı 1 milyar Türk Lirası
- Çalışan sayısı 250 kişi
eşiklerinden en az ikisini art arda iki raporlama döneminde aşan kurum ve kuruluş ve işletmeler TSRS’nı uygulamakla yükümlüdür.
a. 6362 sayılı Kanun uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi şirketlerden;
- Yatırım kuruluşları,
- Kolektif yatırım kuruluşları,
- Portföy yönetim şirketleri,
- İpotek finansmanı kuruluşları,
- Merkezi takas kuruluşları,
- Merkezî saklama kuruluşları,
- Veri depolama kuruluşları,
- Sermaye piyasası araçları bir borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören veya işlem görmeleri amacıyla Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış geçerlilik süresi bulunan izahname veya ihraç belgesi bulunan anonim şirketler,
- Bir borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmemekle birlikte halka arz edilmeksizin pay hariç sermaye piyasası aracı ihraç eden (ihraç ettikleri sermaye piyasası araçlarının itfa edildiği hesap döneminin sonuna kadar) veya bu amaçla Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış geçerlilik süresi bulunan ihraç belgesi olan anonim şirketler
b. Bankacılık Kanunu uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun düzenleme ve denetimine tabi işletmelerden;
- Bankalar,
- Derecelendirme kuruluşları,
- Finansal holding şirketleri,
- Finansal kiralama şirketleri,
- Faktoring şirketleri,
- Finansman şirketleri,
- Varlık yönetim şirketleri,
- Finansal holding şirketlerinde ve bankalarda 5411 sayılı Kanunda tanımlandığı şekliyle nitelikli paya sahip olan şirketler,
- Tasarruf finansman şirketleri
c. Sigortacılık Kanunu ile Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında faaliyet göstermekte olan sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri.
d. Borsa İstanbul Piyasalarında faaliyet göstermesine izin verilen; yetkili müesseseler, kıymetli madenler aracı kurumları, kıymetli maden üretimi veya ticaretiyle iştigal eden şirketler.
2. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu bünyesinde yer alanlar dışındaki bankaların herhangi bir eşik değere tabi olmaksızın sürdürülebilirlik raporlarının hazırlanmasında TSRS’ı uygulanır.
Yukarıdaki eşiklerin hesaplanmasında aktif toplamı ve yıllık satış hasılatı bakımından işletmenin son iki yıla ait finansal tabloları ve son iki yıla ait ortalama çalışan sayısı esas alınır. Bu hesaplamalarda işletmelerin bağlı ortaklıkları ve iştirakleri de dikkate alınır.
Türkiye Sürdürülebilir Raporlama Standartları uygulama kapsamına tabi olan şirketler, art arda iki hesap döneminde, yukarıda belirtilen eşiklerin en az ikisinin altında kalması veya bir hesap döneminde en az ikisinin %20 veya daha fazla oranda altında kalması halinde bir sonraki hesap döneminden itibaren TSRS uygulama kapsamından çıkar.
